ΑΠΟΘΗΚΕΣ Ι.Ναού Ταξιαρχών

Διαχρονική Παρεμβολή

Ένα αιώνα αργότερα κάποιοι από την Νομαρχία Αττικής στις 14/6/84 με αριθμό πρωτ. 13979 προσπαθώντας να εκμεταλλευτούν την ως άνω ατυχή διατύπωση κάνουν έκκληση στο ΥΠΕΧΩΔΕ, λαμβάνοντας φυσικά αρνητική απάντηση, ήτοι να μεταβληθεί το όνομα του Πεδίου του Άρεως σε ¨πλατεία Άρεως¨ ούτως ώστε ως είναι εύλογο να είναι δυνατή η οικοδόμηση, εκμετάλλευση του και κατ΄ επέκταση η είσπραξη των ανάλογων αντιτίμων από τις εκμισθώσεις καφετεριών, αναψυχής, αθλοπαιδιών, κολυμβητικών δεξαμενών.

Δυο χρόνια αργότερα από τις τότε ληφθείσες διατυπώσεις με το υπ αριθμ. Φύλλο 229 της Εφημερίδας της Κυβερνήσεως στις 10/12/1902 ο ίδιος ο Βασιλεύς διορθώνει το προηγούμενο «ατόπημα», ( άραγε τι θα μπορούσε κάποιος κακόβουλος να επικαλεσθεί πια ;; ) Αφού η απόφαση του Βασιλιά είναι καταπέλτης.

2

Συγκεκριμένα, κηρύσσει δασωτέα την ανήκουσα στο Δημόσιο έκταση, γνωστή υπό το όνομα έκταση του Πεδίου του Άρεως ή Πολύγωνο, ένθα ευρίσκονται οι στρατώνες του Ιππικού και η Σχολή των Ευελπίδων εκ 476 στρεμμάτων και 800 τετραγωνικών μέτρων, σύμφωνα με το ανάλογο προεκδοθέν διάγραμμα.

Με την υπ΄αριθμ.196 της 12/6/1926 Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, η τότε κυβέρνηση αποτελούμενη από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας Θεόδωρο Πάγκαλο και το αντίστοιχο Υπουργικό Συμβούλιο, αποφασίζει και διατάσσει στο άρθρο 1 του παρόντος περί δημοσίων δενδροστοιχιών και κήπων Αθηνών, ότι το Κράτος μέσω του αρμοδίου Υπ. Γεωργίας, Βιομηχανίας, Εμπορίου, αναλαμβάνει τις δαπάνες συντήρησης των Δενδροστοιχιών, ( ήδη το Πεδίο του Άρεως έχει χαρακτηριστεί ως δασωτέα περιοχή και Κήπος ) και συγκεκριμένα τον καθαρισμό, το πότισμα, συντήρηση και βελτίωση των κήπων, πρόσληψη απαιτούμενων υπαλλήλων, φυλάκων, εργατών κ.λ.π, την σύνταξη του προϋπολογισμού δαπανών και να προτείνει εις το αρμόδιο Υπουργείο Γεωργίας μέτρα προς εξεύρεση πρόσθετων πόρων χρησιμοποιούμενων αποκλειστικώς για εγκαταστάσεις συντήρησης και επέκτασης των δενδροστοιχιών και κήπων!

1934. Με το ΦΕΚ 133 της 16 Οκτωβρίου, καθώς και με άρθρο στον ημερήσιο τύπο στης 31/7/1934 ανακοινώθηκε ότι το Π.Α θα διαμορφωθεί εις πάρκο. Το θέμα τούτο συνεζητήθη και ελήφθη η σχετική απόφαση εις την τελευταία συνεδρίασιν του Ταμείου Μονίμων Οδοστρωμάτων. Ο τότε υπουργός Γεωργίας Θεοτόκης αποφάσισε και κήρυξε ως αναδασωτέα την ευρύτερη περιοχή του Λεκανοπεδίου Αττικής, όπου συμπεριλαμβάνεται και το Πεδίον του Άρεως, αφού ενέκρινε ως βάσιμη τη γνωμοδότηση πολλαπλών φιλοδασικών οργανώσεων της περιφέρειας όπως προκύπτει ότι τα δάση του Λεκανοπεδίου Αττικής, τα εις το συνημμένο σχεδιάγραμμα του Δασαρχείου Αναδασώσεων Αττ/τίας περιλαμβανόμενα και οριζόμενα ως κάτωθι, κέκτηνται εξαιρετικής σημασίας από απόψεως, αισθητικής, υγιεινής, τουριστικής και προστατευτικής δια την πρωτεύουσα του Κράτους και την περιοχή αυτής, ότι ταύτα έχουν αραιωθεί και καταστραφεί τοσούτον ώστε να μην δύνανται να ανταποκριθώσιν εις τους σκοπούς ους λόγω της θέσεως και της σημασίας των προόρισαν ίνα εκπληρώσιν και προς τούτο επιβάλλεται να ληφθώσιν εξαιρετικά μέτρα δια την προστασία και την πλήρωσιν της δασικής βλαστήσεως αυτών, ιδόντες και τας διατάξεις του άρθρου 148 και 150 του νόμου 4173 περί δασικού Κώδικα, ( συνεπώς ) κηρύσσομε ως δασωτέαν την περιοχή του λεκανοπεδίου Αττικής οριζόμενη, ( άρα και το εμπεριεχόμενο Πεδίον του Άρεως ).

3

Αριθμός Φύλλου 282. Εφημερίς της Κυβερνήσεως της 19/8/1941
Μάλιστα! Μέσα στο λιοπύρι του πολέμου και της κατοχής, το τότε Υπουργικό συμβούλιο ψήφισε το συγκεκριμένο Ν. Διάταγμα, σύμφωνα με το οποίο το Πεδίο του Άρεως περιέρχεται εις το ΕΤΜΟΑ ( Ειδικό Ταμείο Μονίμων Οδοστρωμάτων
Αθηνών ) και ήτοι η αποκλειστική Διεύθυνση, Συντήρηση, Επέκταση και Εκμετάλλευση του κήπου του Πεδίου του Άρεως, είναι μέριμνα του.
Ειδικός δενδροκόμος από της ιδρύσεως του ως άνω κήπου, θεωρείται εφεξής εις την υπηρεσία του Ταμείου, ο οποίος θα επιμελείται τη φύτευση και συντήρηση.
Σήμερα παραμένουμε άναυδοι και άφωνοι καθότι θα αποδείξουμε ότι Η Πολιτεία από την εποχή του πολέμου μέχρι και σήμερα εν τη ροή του παρόντος «Almanac», όχι μόνον δεν διευκόλυνε και ενήργησε για την επέκταση του συγκεκριμένου πάρκου, αλλά τουναντίον με την διαχρονική ανοχή της προσέφερε, συρρίκνωση, γήρανση, φθορά της βλάστησης πτώση αρκετών δένδρων λόγω αποσάθρωσης ( που μολονότι ενήμερη ποτέ δεν αντικαταστάθηκαν ), καθότι σταδιακά αφαιρέθηκε η λειτουργία των ουρητηρίων και εστράφη στις δασικές νησίδες, ανοχή για προσθήκη παράνομων εγκαταστάσεων και ουδεμία ενέργεια για πρόσληψη των απαιτούμενων δενδροκόμων.

Εφημερίς της Κυβερνήσεως του Βασιλείου της Ελλάδος. Τεύχος 1ον Αρ. φύλλου 157.11/8/1971.Φ. Πράξη Υπουργικού Συμβουλίου με ένδειξη ¨5΄.
Η συγκεκριμένη επιτρέπει κατ΄ εξαίρεση την λειτουργία Δημοσίων θεαμάτων στο εσωτερικό του Δασικού χώρου του Πεδίου του Άρεως και στο κέντρο Άλσος του Οικονομίδη.
Σχόλια
Από τον προηγούμενο αιώνα η Πολιτεία μέσω της Κρατικής Νομοθεσίας δεν αποδέχεται κτιριακές εγκαταστάσεις εντός των αλσών, εκτός αν υπάρχουν εξαιρετικά σπουδαίοι λόγοι Δημοσίου Συμφέροντος.
Και καλά οι Εκκλησίες και τα «πανωσηκώματα», όπου και θα αναφερθούμε αργότερα, αλλά οι Άρτοι και τα Θεάματα ?;; του κέντρου Άλσους – Οικονομίδη εντός της ζώνης ακτίνας της Ακροπόλεως και στον αντίποδα του Αρχαιολογικού Μουσείου, τι το ιδιαίτερο έχουν άραγε με πολιτιστική χροιά να αναδείξουν και να προσφέρουν;;
Η αντίδραση του Ελληνικού λαού σε αυτές τις ΔΙΑΧΡΟΝΙΚΕΣ ΙΣΤΟΡΙΚΕΣ ΤΡΩΚΤΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ήταν να πιέσει την πολιτεία να νομοθετήσει οικολογικά.

4

Στο υπ΄ αριθμ. φύλλο ¨4¨ τεύχος 4ο της 10/1/1973 Εφημερίδα της Κυβερνήσεως του Βασιλείου της Ελλάδος, σε άρθρον ΜΟΝΟΝ υπ. αριθμ.4 με τίτλο Πολεοδομία Β. Διατάγματα, «Περί Τροποποιήσεως του Ρυμοτομικού Σχεδίου Αθηνών», Εγκρίνεται στον Ναό των Ταξιαρχών διαμόρφωση υπογείου χώρου για ανέγερση αποθήκης και αφοδευτηρίου.
Στη δεύτερη παρ. αναφέρεται όμως ότι: Η ανώτατη στάθμη της επικαλύψεως των ως άνω αναγερθησομένων υπογείων, αποθήκης και αφοδευτηρίου εις ουδέν σημείων αυτών επιτρέπεται να υπέρκεινται της φυσικής στάθμης του εδάφους.
Σχόλια
Σύμφωνα με την μέχρι τότε ισχύουσα νομοθεσία, είναι φανερό ότι ο Νόμος αυτός αποσκοπεί στην εξυπηρέτηση του θρησκευτικού αισθήματος των πολιτών το οποίο εκείνη την εποχή τεχνηέντως « Ελλάς Ελλήνων Χριστιανών», ήταν αρκετά υψηλό.
Μολονότι εκείνη την περίοδο η υπάρχουσα θρησκευτική ανάγκη εκείνης της εποχής ήταν διάχυτη και αυξημένη, πιστεύουμε ότι ήταν υπερβολικό το συγκεκριμένο νομοσχέδιο. Και καλά όλα αυτά έστω ας τα δεχτούμε.
Βάση του ως άνω Διατάγματος, ούτως ή άλλως η καταστροφή του περιβάλλοντος και της βλαστήσεως ήταν δεδομένη και είχε επέλθει στην εν λόγω καλυπτόμενη δασική έκταση. Καθότι η προτεινόμενη υπόσκαφη κατασκευή δύο τόσο μεγάλων δωματίων ( αφοδευτηρίου – ειδικού δωματίου ) προϋποθέτει λόγω των απαραίτητων σκυροδετήσεων αποψίλωση, εκχέρσωση, απορίζωση κοπή δένδρων, και εκσκαφή για βάθος τουλάχιστον 4.00 μ, και για μια επιφάνεια πολύ μεγαλύτερη των δύο δωματίων όπου στο επισυναπτόμενο Διάγραμμα του εν λόγω ΦΕΚ, σε κλίμακα 1/500, η Εκκλησία των Ταξιαρχών μαζί με τους αναφερθέντες χώρους των υπογείων παρουσιάζεται σε έντονη ογκομετρική δυσαναλογία.
Και όπώς ιδίοις όμμασι μπορούμε να παρατηρήσουμε σήμερα, άνω της επιτρεπομένης «Φυσικής Στάθμης του Εδάφους» των εγκεκριμένων υπογείων έχουν ανεγερθεί σημεία και τέρατα που στην οικοδομική ορολογία αποκαλούνται «πανωσηκώματα», αρχικά δε λυόμενα με πέργολες και κατόπιν σταδιακή ανέγερση οικήματος από τοιχοποιία τριών δωματίων πρόσφατα σοβατισμένων, τουλάχιστον εκ των οποίων το ένα εκ των τριών είναι γραφείο ιερέως και τα άλλα είναι «ειδικό δωμάτιο» και αφοδευτήριο με ανώτατη στάθμη τα τέσσερα 4μ και
( κάλυψη 80 – 100 τ.μ ), πάνω από την στάθμη του φυσικού εδάφους και για μια έκταση ακαθόριστη, απεριόριστη, ασαφή, εντός νομοθετικά πιστοποιημένης δασικής εκτάσεως.
Σήμερα η συγκεκριμένη έκταση περίπου 2 στρεμμάτων, αναπτύσσεται σε ένα μεγάλο περιβάλλοντα χώρο πέριξ της εκκλησίας των Ταξιαρχών, ο οποίος όπως πιστοποιείται έχει πλακοστρωθεί πράγμα που έχει οδηγήσει σε κατάληψη και σφράγιση ( διαπνοής ) μεγάλης έκτασης του χώρου του άλσους και περαιτέρω καταπάτηση της από τα οχήματα του ιερέως και των συμμετεχόντων πιστών στα εκάστοτε μυστήρια.

Στις 8 Ιουλίου 1977 στο τέταρτο τεύχος με αριθμό φύλλου 229 και σε άρθρον μόνον ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Κ. Δ. Τσάτσος και ο υπουργός Δημ. Έργων Χριστόφορος Στράτος εγκρίνουν τροποποίηση ( άκυρη κατά την άποψη μας ) του ρυμοτομικού σχεδίου Αθηνών εντός του άλσους του Πεδίου του Άρεως για
κατασκευή ανοικτής κολυμβητικής δεξαμενής, ανοικτής δεξαμενής εκμαθήσεως και υπόγειων αποδυτηρίων.
Απάντηση σε αυτή την ερασιτεχνική προσπάθεια μετάλλαξης και μετάπτωσης του Πεδίου του Άρεως σε αθλητικές εγκαταστάσεις δίνει η υπ¨ αριθμ 1139/1978 απόφαση του Δ τμήματος του Στε ( το οποίο συνεδρίασε στις 28/2/1978 ) δημοσία, το οποίο συμβούλιο χαρακτηρίζει το Πεδίο του Άρεως «Κήπο του Άρεως» και με λίγα λόγια κρίνει ότι ο νομοθέτης δείχνει έντονο ενδιαφέρον και μεριμνά ώστε να αναθέσει τη συντήρηση σε ειδικό φορέα και ότι τα όρια του έχουν ήδη προσδιοριστεί και δεν γίνεται κατά νόμο να μεταβάλλει τον τοιούτον χαρακτήρα του, και ακυρώνει το προηγούμενο αναφερθέν διάταγμα των κυρίων ( Τσάτσου – Στράτου ).
Σχόλια: Όλα αυτά αποδεικνύουν την αγωνιώδη προσπάθεια της πολιτείας για εξεύρεση μεν Ελεύθερων χώρων Αθλητισμού, αδυναμίας της όμως δε να απαλλοτριώσει χώρους για τον συγκεκριμένο σκοπό, αφού ανέχθηκε και επέτρεψε την άναρχη και πυκνή δόμηση , ( αντιπαροχή ) σε όλο το Λεκανοπέδιο των Αθηνών.

1979.Με το ΦΕΚ 289 Α Ν.998/28/29.12.1979. Ο περίφημος «Δασοκτόνος νόμος θα μπορούσε να είναι «Δασοπόνος» νόμος και στον οποίο αναλυτικά αναφερόμαστε.

Άρθρο 2 παρ 1. Τα δάση και οι δασικαί εν γένει εκτάσεις συνιστούν εθνικό κεφάλαιο η δε προστασία τους αποτελεί υποχρέωση τόσο των κρατικών οργάνων εν τη ασκήσει των αρμοδιοτήτων των όσων και των πολιτών.

Άρθρο 3 παρ 2. Ως δασική έκταση νοείται πάσα έκτασης της επιφάνειας του εδάφους καλυπτόμενη υπό αραιάς ή πενιχράς, υψηλής ή θαμνώδους ξυλώδους βλαστήσεως, οιασδήποτε διαπλάσεως κ.λ.π.

Άρθρο 3 παρ 3. Εις τα δάση ή τις δασικές εκτάσεις αντιστοίχως περιλαμβάνονται και η εντός αυτών οιασδήποτε φύσεως ασκεπείς εκτάσεις, χορτολιβαδικαί ή μη, βραχώδεις εξάρσεις και γενικώς ακάλυπτοι χώροι.

Άρθρο 3 παρ.4. Εις τας διατάξεις του παρόντος νόμου υπάγονται και οι εντός των πόλεων και των οικιστικών περιοχών ευρισκόμενες εκτάσεις, οι οποίες καλύπτονται από δασική βλάστηση φυσικώς ή τεχνικώς δημιουργημένη ( πάρκα και άλση ), ως και οι οποιεσδήποτε δημιουργούμενες δενδροστοιχίες ή δασικές φυτείες.

Άρθρο 5 παρ.1. Η προστασία των δασών και των δασικών εκτάσεων ως και η λήψης των υπό του παρόντος νόμου προβλεπομένων ειδικότερων μέτρων, ανήκει στην αρμοδιότητα της Δασικής υπηρεσίας.

Άρθρο 5 παρ.2. Η μέριμνα για την ανάπτυξη, βελτίωση, αναδάσωση, προστασία των πάρκων, αλσών και των εντός των πόλεων ή οικιστικών περιοχών, δενδροστοιχιών, ανήκει εις τους οικείους Ο.Τ.Α, ή στους Νομίμους τοποθετηθέντες να ασκούν τη διαχείριση.
Επίσης η ως άνω μέριμνα που αφορά τα δάση, δασικές εκτάσεις, πάρκα, άλση και δενδροστοιχίες, οι οποίες τυγχάνουν να βρίσκονται εντός αρχαιολογικών χώρων, ανήκει στις αρμόδιες υπηρεσίες του Υπουργείου Πολιτισμού. Οι ως άνω υπηρεσίες και οργανισμοί, δύνανται πάντως να ζητούν την συνδρομή της Δασικής υπηρεσίας, όποτε τούτο χρειαστεί. Οι Δασικές υπηρεσίες απαιτείται να συνεργάζονται με τις υπόλοιπες δημόσιες υπηρεσίες και τους ΟΤΑ, ή άλλα νομικά πρόσωπα ΝΠΔΔ, εφόσον πρόκειται περί λήψεως ιδιαίτερων μέτρων, προστασίας, ή πραγματοποίησης των οποίων περιλαμβάνεται και στην αρμοδιότητα των παραπάνω υπηρεσιών ή των άνω νομικών τούτων προσώπων.

Εξαιρετικά αποκαλυπτική παρουσιάζετε η 4η Έκθεση του WWF για την περιβαλλοντική Νομοθεσία.
( προστασία δασικών εκτάσεων κ.α ) στην Ελλάδα.

Περιβαλλοντικές δεσμεύσεις χωρίς εφαρμογή.

http://www.wwf.gr/images/stories/docs/assessmentgreenspaces.pdf.

Σχόλια που αφορούν την Συνεργασία των 12+1

Μνημόνιο συνεργασίας για το περιβάλλον υπέγραψαν τον Σεπτέμβριο του 2008, οι Πρόεδροι και Πρυτανικές αρχές 12 μεγάλων κοινωνικών και επιστημονικών φορέων, με σκοπό τη διεκδίκηση, διάσωση και θεσμοθέτηση των τελευταίων Ελεύθερων Χώρων πρασίνου στο Λεκανοπέδιο της Αττικής. Το Μνημόνιο υπέγραψαν η Υπερνομάρχης Αθηνών – Πειραιώς και οι πρόεδροι των ΓΣΕΕ, ΑΔΕΔΥ, ΤΕΕ, ΤΕΔΚΝΑ, ΔΣΑ, ΔΣΠ, Πρυτάνεις των Πανεπιστημίων Αθηνών, ΕΜΠ, Γεωπονικού. Η συγκεκριμένη κρίνωμεν ότι είναι δημιουργία μιας άτυπης σύμπραξης προσωπικοτήτων υποστηριζόμενη και από τη συνδρομή του Προέδρου της Δημοκρατίας, η οποία αποσκοπεί στο να συμβάλλει στην δημιουργία, διατήρηση και συντήρηση των τελευταίων εναπομεινάντων Ελεύθερων Χώρων Πρασίνου του Λεκανοπεδίου.

Παρατηρούμε ότι σύμφωνα με όλα όσα καταγράψαμε πριν και σύμφωνα με αυτά που θα καταγράψουμε αργότερα ( βασισμένα όλα σε ΦΕΚ και αποφάσεις ), πουθενά δεν αποτυπώνεται ότι μία τέτοιας μορφής άτυπη πρωτοβουλία, έχει ποτέ λάβει χώρα.
Έχουμε την εντύπωση ότι η άτυπη αυτή οργανωμένη κίνηση Νομικά είναι «μη λογοδοτούσα σε κανένα» , και δεν δεσμεύεται ενώπιον του Νόμου, διαχέοντας μια μορφή Νομικής Εκεχειρίας καθότι, οι νόμοι που προστατεύουν τη δασική έκταση και το πράσινο δεν εφαρμόστηκαν ποτέ υπέρ του Πεδίου του Άρεως.

Άρθρο 5 παρ.3.ΦΕΚ 289. Στο ιδιαίτερο αυτό άρθρο ακόμη και εάν έχει ανατεθεί σε ιδιωτική επιχείρηση κάποιο συγκεκριμένο έργο ( εταιρεία security, Ιδιωτική εταιρεία φυτωρίου κ.λ.π ), θέτονται όρια και προδιαγραφές ώστε να μην θίγεται το πράσινο αφού ανήκει στην επίβλεψη, διαχείριση του Υπουργείου Γεωργίας.
Ασπίδα προστασίας για μελλοντικές καταπατήσεις, ( βαρβαρότητες, πανωσηκωματα, σκυροδετημένα κανάλια, υπαίθριους ναούς, θορυβώδεις εγκαταστάσεις αθλοπαιδιών, εκχερσώσεις δασικών εκτάσεων κ.λ.π ), αποτελεί η παρ.3 του άρθρου 5, η οποία θέτει
πλαφόν σε κάθε δραστηριότητα, ( έστω και νόμιμα ανατεθείσα ) σε άλλες δημόσιες υπηρεσίες ή υπηρεσίες ΝΠΔΔ ή των δραστηριοτήτων δημοσίων ή ιδιωτικών επιχειρήσεων.
Ορίζει ότι κάθε δραστηριότητα τους, θα πρέπει να ενεργείται έτσι ώστε να μην θίγει τα υπό την διαχείριση ή υπό την επίβλεψη του υπουργείου Γεωργίας, ευρισκόμενα δάση, δασικές εκτάσεις, πέραν των δια των διατάξεων του παρόντος νόμου ή των αποφάσεων της δασικής υπηρεσίας ή του Υπουργείου Γεωργίας τιθεμένων ορίων.

Σχόλια
Σύμφωνα με τα όσα υπέπεσαν στην αντίληψη μας σχετικά με το ΦΕΚ 303/2003, η άνω αναφερθείσα από εμάς παρ. 3 του άρθρου 5 του ΦΕΚ 1979, δεν έχει αντικατασταθεί από το νεώτερο ΦΕΚ του 2003, ως εκ τούτου ισχύει. Άρα θα πρέπει κατά την ταπεινή μας άποψη, η δασική υπηρεσία και ο προϊστάμενος της υπουργός Γεωργίας, αφού ( του το επιβάλλει η παρ.3 ) θα πρέπει να βάλει πλαφόν στην αχόρταγη όρεξη οικοδομικού επεκτατισμού του Πεδίου του Άρεως.

Άρθρο 7 .Στο συγκεκριμένο άρθρο επισημαίνουμε τα εξής σχόλια. Δεν νοείται να υπάρχει στο Συμβούλιο Δασικής Πολιτικής μόνον ένας εκπρόσωπος των σωματείων φίλων των δασών και του περιβάλλοντος και να απαιτείται η παρουσία ενός ιδιώτη βιομηχάνου ξύλου. Τα υπόλοιπα σχόλια δικά σας.

«Θάρσει λέγων ταληθές ου σφαλή ποτέ». (Έχε το θάρρος να λέγεις πάντοτε την αλήθεια και δεν θα σφάλεις ποτέ).

Σοφοκλής~ | (Αρχαίος τραγικός) | 496-406 π.

ΟΡΕΓΟΝΤΑΙ την ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΗ & ΜΕΤΑΛΛΑΞΗ



Αποκαλυπτικές Φωτογραφίες
Μια φορά και ένα καιρό σε μια χώρα που λεγόταν Ελλάδα την διοικούσε ένας Βασιλεύς επονομαζόμενος Γεώργιος Α από τον Πύργο των Κουκουβαγιών της Βαυαρίας.
Ο Βασιλεύς τούτος υπακούοντας στις ανάγκες του λαού του έβγαλε ένα φιρμάνι
( ΦΕΚ ) 201 την 27/7/1887, το οποίο ρυθμίζει το χώρο του Πεδίου του Άρεως πάνω στο αντίστοιχο σχεδιάγραμμα με ερυθρές εστιγμένες γραμμές.
Το σχεδιάγραμμα αυτό προσδιορίζει επακριβώς το χώρο του Π.Α ο οποίος αρχίζει από την Λεωφόρο Πατησίων και τερματίζει εκεί ψηλά στο βουνό του Πολυγώνου.

Τα χρόνια πέρασαν , ο Βασιλεύς ζούσε ακόμα και λαβών υπόψη τις αποφάσεις του Δημοτικού Συμβουλίου Αθηναίων και αφού συμφώνησαν μαζί τους όλο το τότε Υπουργικό Συμβούλιο, διατυπώνουν μια από τα ίδια, χρησιμοποιώντας όμως μια ανάρμοστη και ατυχή έκφραση αποκαλώντας το πάρκο ¨Πλατείαν Άρεως. ¨ΦΕΚ 228 της 23 Σεπτεμβρίου του 1900.

?????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????

ΟΙ  ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΟΙ  ΚΑΘΗΓΗΤΕΣ  ΜΑΣ ΚΑΛΆ ΤΑ ΛΈΝΕ

ΕΛΕΥΘΕΡΟΙ ΧΩΡΟΙ ΚΑΙ ΦΥΤΟΚΑΛΥΜΜΕΝΕΣ… Εκτύπωση E-mail
ΕΛΕΥΘΕΡΟΙ ΧΩΡΟΙ ΚΑΙ ΦΥΤΟΚΑΛΥΜΜΕΝΕΣ ΕΠΙΦΑΝΕΙΕΣ ΣΤΟΝ ΑΣΤΙΚΟ ΙΣΤΟ – ΤΟ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ ΤΗΣ ΠΑΤΡΑΣ

Η έντονη αύξηση των οικοδομικών όγκων, η μεγάλη πυκνότητα πληθυσμού, ο υπέρμετρος κυκλοφοριακός φόρτος, η ατμοσφαιρική ρύπανση και οι υψηλές θερμοκρασίες που διαμορφώνονται στις ελληνικές πόλεις αποτελούν προβλήματα της σύγχρονης εποχής. Ταυτόχρονα, οι ελεύθεροι χώροι (πλατείες, αθλητικές εγκαταστάσεις κ.α.) και οι φυτοκαλυμμένες επιφάνειες (πάρκα, άλση κ.α.) είναι λίγες σε αριθμό, μικρές σε έκταση, έχουν έντονο κατακερματισμό και ανομοιόμορφη κατανομή στον αστικό ιστό.

Χαρακτηριστικό γνώρισμα του αστικού ιστού των περισσότερων ελληνικών πόλεων είναι η ύπαρξη πλατειών, κυρίως μικρού μεγέθους, και η ανυπαρξία πάρκων και άλλων φυτοκαλυμμένων επιφανειών. Οι πλατείες είναι χώροι στους οποίους συνήθως ένα μεγάλο ποσοστό καλύπτεται με δομικά υλικά (πλάκες, μπετόν, άσφαλτος κ.α.) και μικρά μόνο τμήματα περιέχουν καλλωπιστική βλάστηση. Οι επιφάνειες αυτές, όταν έχουν ικανό μέγεθος, χρησιμοποιούνται ως χώροι αναψυχής, ενώ όταν είναι μικρές, εξυπηρετούν κυρίως τη ρύθμιση της κυκλοφορίας. Στις περισσότερες πλατείες της Πάτρας απουσιάζει η έντονη φύτευση και υπερτερούν τα δομικά υλικά με αποτέλεσμα τη μειωμένη περιβαλλοντική προσφορά των πλατειών αυτών στον αστικό ιστό. Ενδεικτικά αναφέρονται οι πλατείες Παπαδιαμαντοπούλου, Γεωργίου και τα Υψηλά Αλώνια.

Από έρευνες που έχουν γίνει σε μικρές (μέχρι 1 στρέμμα) πλατείες της Αθήνας διαπιστώθηκε ότι υπερθερμαίνονται κατά τη διάρκεια της ημέρας, ενώ κατά τη διάρκεια της νύχτας η παρατηρούμενη μείωση της θερμοκρασίας είναι ασήμαντη με αποτέλεσμα να μην διαφοροποιούνται από το γύρω δομημένο χώρο. Αντίστοιχες μετρήσεις πραγματοποιήθηκαν και σε μεγάλες  πλατείες (5 και 10 στρεμμάτων), όπου διαπιστώθηκε ότι η μείωση της θερμοκρασίας κατά τη διάρκεια της νύχτας γίνεται ιδιαίτερα αισθητή στο κέντρο των πλατειών, χωρίς όμως να μπορεί να επιδράσει θετικά στον περιβάλλοντα δομημένο χώρο.

Τα πάρκα, τα άλση και οι λόφοι με ξηροφυτική βλάστηση, αποτελούν χώρους με υψηλό ποσοστό φυτοκάλυψης μέσα στον αστικό ιστό. Από βιοκλιματική άποψη, το αρδευόμενο συμπαγές πράσινο των πάρκων, με την ανεμπόδιστη εξάτμιση νερού από τη βλάστηση και το έδαφος, δημιουργεί συνθήκες μειωμένης θερμοκρασίας και αυξημένης υγρασίας ιδιαίτερα κατά τη θερμή περίοδο του έτους. Έτσι, στους χώρους αυτούς, παρατηρείται έντονη διαφοροποίηση θερμουγρομετρικών συνθηκών από τον γύρω δομημένο χώρο, δημιουργώντας τις προϋποθέσεις για ευχάριστη παραμονή των επισκεπτών σε αυτούς. Η επίδραση των ευνοϊκών περιβαλλοντικών συνθηκών του πάρκου στον γύρω δομημένο χώρο μπορεί να διαπιστωθεί εκεί όπου αυτό γειτνιάζει με ακάλυπτες επιφάνειες ή αραιή χαμηλή δόμηση. Η ευνοϊκή επίδραση του πάρκου μειώνεται σημαντικά όταν υπάρχουν μέσα σε αυτό κτίρια και μεγάλες πλακοστρωμένες ή ασφαλτοστρωμένες επιφάνειες.

Οι περιοχές με ξηροφυτική βλάστηση, όπως είναι το Δασύλλιο στην Πάτρα, παρουσιάζουν κατά τη διάρκεια της ημέρας θερμική και υγρομετρική διαφοροποίηση, η οποία είναι συνάρτηση της πυκνότητας της βλάστησης, του προσανατολισμού και της κλίσης των φυτοκαλυμμένων επιφανειών. Κατά τη διάρκεια της νύχτας παρατηρείται διαφοροποίηση από το γύρω δομημένο χώρο, με σαφή μείωση της θερμοκρασίας και ταυτόχρονη αύξηση της σχετικής υγρασίας. Οι επιφάνειες αυτές επιδρούν ευνοϊκά στο άμεσο δομημένο περιβάλλον και ιδιαίτερα εκεί όπου τα κτίρια είναι χαμηλά, οι δρόμοι έχουν μεγάλο πλάτος και η διεύθυνσή τους είναι κάθετη στις ισοϋψείς του λόφου. Οι δρόμοι αυτοί λειτουργούν ως «αεραγωγοί» διοχετεύοντας δροσερές αέριες μάζες από το λόφο προς το εσωτερικό της πόλης. Αντίστοιχα «εισάγουν» τη θαλάσσια αύρα μέσα στην πόλη όταν βρίσκονται κάθετα στην ακτογραμμή. Η αποτελεσματικότητα όμως της λειτουργίας αυτής των δρόμων – αεραγωγών είναι περιορισμένη όταν αυτοί είναι στενοί και χωρίς βλάστηση, όπως για παράδειγμα είναι η οδός Παντανάσσης, ενώ αντίθετα είναι αυξημένη όταν είναι φαρδείς και με δενδροφύτευση όπως είναι η οδός Τριών Ναυάρχων.

Γενικά, οι ελλειματικές συνθήκες νερού στο έδαφος των φυτοκαλυμμένων επιφανειών των λόφων και οι αυξημένες θερμοκρασίες του θέρους ελαχιστοποιούν την προσφορά της ξηροφυτικής βλάστησης στο περιβάλλον. Αν και οι επιφάνειες αυτές έχουν μειωμένη βιοκλιματική προσφορά σε σχέση με αυτή των πάρκων, η συμμετοχή τους στη γενικότερη βελτίωση των συνθηκών περιβάλλοντος της πόλης είναι θετική με την προϋπόθεση ότι κατέχουν σημαντική έκταση, χωρίς ασφαλτοστρώσεις και κτιριακές εγκαταστάσεις.

Στον αστικό ιστό των πόλεων ενίοτε υπάρχουν φυτοκαλυμμένες επιφάνειες, ικανού μεγέθους, οι οποίες ανήκουν σε ερευνητικά ή εκπαιδευτικά ιδρύματα. Πιο συγκεκριμένα, στην Πάτρα, υπάρχει ο κήπος του Πρακτικού Γεωργικού Σχολείου και το κτήμα του Ινστιτούτου Προστασίας Φυτών βόρεια του αστικού ιστού της πόλης. Οι χώροι αυτοί αποτελούν ένα πνεύμονα πρασίνου ο οποίος αναβαθμίζει περιβαλλοντικά την περιοχή και εκτιμούμε ότι βελτιώνει τις βιοκλιματικές της συνθήκες. Σε καμία περίπτωση οι προαναφερθέντες χώροι πρασίνου δεν πρέπει να αλλάξουν χρήση με την οικοπεδοποίησή τους ή την ανέγερση κτισμάτων εντός των ορίων τους, αλλά αντίθετα, πρέπει να διατηρηθούν, να συντηρηθούν και να αναβαθμιστούν έτσι ώστε μακροπρόθεσμα να αποτελέσουν χώρο αναψυχής για τους κατοίκους της πόλης.

Ιδιαίτερα αξιόλογοι χώροι, από άποψη έκτασης και θέσης είναι το έλος της Αγυιάς και οι παρακείμενες εγκαταστάσεις του ΕΟΤ. Οι περιοχές αυτές με τις κατάλληλες παρεμβάσεις (σχετικές μελέτες και σωστή εφαρμογή τους), μπορούν να αποτελέσουν ένα σημαντικής έκτασης πάρκο υπερτοπικής εμβέλειας.

Η ενδεχόμενη αναβάθμιση των προαναφερθέντων χώρων και της παραλίας στη βόρεια πλευρά της Πάτρας, όπως και η ενοποίησή τους μέσω ενός κατάλληλα σχεδιασμένου δικτύου πεζοδρόμων και δενδροφυτεύσεων θα μπορούσε να δημιουργήσει έναν εκτεταμένο χώρο περιπάτου και αναψυχής. Η αναβάθμιση και ενοποίηση αυτή, όχι μόνο θα βελτίωνε τοπικά τις βιοκλιματικές συνθήκες, αλλά θα δημιουργούσε και τις προϋποθέσεις βελτίωσης του ατμοσφαιρικού περιβάλλοντος της πόλης.

Αικατερινη Σερελη, Καθηγήτρια Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών

Γεωργιος Χρονοπουλος, Πολιτικός Μηχανικός Ε.Μ.Π.
Ιστοσελίδα Οικολογική Κίνηση Πάτρας.